Jak szybko wyleczyć przeziębienie?

Objawy przeziębienia pojawiają się stopniowo, a choroba ma łagodny przebieg. Dominującymi symptomami są zazwyczaj katar i kichanie; często pojawia się stan podgorączkowy lub gorączka. Jak szybko wyleczyć przeziębienie? Poznaj domowe sposoby.

Co to jest przeziębienie?

Przeziębienie (ang. common colds) to zespół łagodnych objawów zakażenia górnych dróg oddechowych; należy do najczęstszych chorób występujących u ludzi. Zwykle atakuje w miesiącach – od września do maja. Zainfekowany organizm uaktywnia układ odpornościowy i próbuje bronić się przed patogenami. Limfocyty i granulocyty wraz z krwią przedostają się do miejsca zakażenia, wywołując nieprzyjemne dla pacjenta objawy.

Przeziębienie jest jednym z najczęstszych powodów wizyt u lekarza oraz nieobecności w szkole czy pracy. Dorośli przeziębiają się średnio około 2-4 razy, a dzieci 8-9 razy w roku. Podstawą działań profilaktycznych, mających na celu ograniczenie ryzyka pojawienia się infekcji, jest dbanie o odporność organizmu.

Przeziębienie – przyczyny

Za pojawienie się przeziębienia odpowiadają różne gatunki wirusów, głównie rinowirusy, koronawirusy oraz adenowirusy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową (poprzez kontakt z osobą chorą, która kichając czy kaszląc rozpyla w powietrzu wydzieliny zawierające wirusy) lub drogą pokarmową (przez kontakt z przedmiotem, na którym znajdują się patogeny).

Wirusy najczęściej atakują osoby starsze, szczególnie te, które zmagają się z chorobami o charakterze przewlekłym, takimi jak np. nowotwory, schorzenia układu krążenia, bezsenność czy cukrzyca. Dość często przeziębiają się dzieci (zwłaszcza te najmłodsze) oraz osoby zmagające się z obniżonym poziomem odporności organizmu na atak chorobotwórczych patogenów. Rozwojowi infekcji sprzyja życie pod wpływem stresu, ciągłe zmęczenie, niedożywienie, nadużywanie alkoholu czy depresja. Ubiór nieadekwatny do warunków pogodowych, przebywanie w zatłoczonych, źle wentylowanych pomieszczeniach to czynniki, które również zwiększają prawdopodobieństwo „złapania” wirusa.

Przeziębienie – objawy

W przebiegu przeziębienia objawy pojawiają się stopniowo i są bardzo charakterystyczne, a okres ich największego nasilenia trwa przeważnie dwa lub trzy dni.

Obrzęknięta błona śluzowa produkuje zwiększoną ilość śluzu, a to z kolei wywołuje drapanie w gardle, chrypkę oraz uczucie zatkanego nosa. Często pojawia się wodnisty, przezroczysty katar. Nadmiar śluzu z dróg oddechowych wraz z wirusami wydalany jest z organizmu poprzez kaszel i kichanie. Bardzo charakterystycznym symptomem przeziębienia jest stan podgorączkowy lub niewielka gorączka. Przeziębieniu nierzadko towarzyszy uczucie zmęczenia, rozbicia, brak apetytu oraz ból głowy.

Przeziębienie – diagnostyka

Zwykle przeziębienie nie wymaga wizyty u lekarza, chyba że dotyka ono osób starszych, z chorobami przewlekłymi lub małych dzieci. W takiej sytuacji należy udać się do specjalisty, który po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego oraz badania przedmiotowego pacjenta jest w stanie szybko zdiagnozować infekcję górnych dróg oddechowych. Wizyty u specjalisty wymaga sytuacja, gdy gorączka utrzymuje się dłużej niż 3 dni, katar dłużej niż 10 dni, pojawia się ból ucha lub zatok, występują duszności i/lub napady świszczącego oddechu.

Jak szybko wyleczyć przeziębienie?

Przeziębienia nie można bagatelizować – zlekceważona infekcja górnych dróg oddechowych może skutkować pojawieniem się nadkażenia bakteryjnego oraz powikłań. Jak wyleczyć przeziębienie w jeden dzień? To pytanie często można znaleźć na forach internetowych, gdzie chorzy szukają porad, które pomogą im szybko powrócić do zdrowia. Niestety, objawy przeziębienia zwykle trwają kilka dni (gorączka maksymalnie 3 dni, katar około 7 dni, a kaszel nawet 2-3 tygodnie), zazwyczaj nie jest możliwe całkowite wyzdrowienie w przeciągu 24 godzin.

Przeziębienie to dolegliwość, która wywołana jest niezliczoną ilością wirusów – z tego względu nie ma możliwości opracowania uniwersalnego leku, który by je zwalczał. Leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów – w tym celu można przyjmować dostępne w aptece bez recepty środki i stosować domowe sposoby, które poprawią samopoczucie.

Jak szybko wyleczyć przeziębienie? Domowe sposoby

W przypadku pojawienia się łagodnych objawów przeziębienia, najlepiej zostać w domu i postawić na odpoczynek – wówczas organizm ma szansę na pełną mobilizację do walki z patogenami. Warto odłożyć na bok domowe obowiązki, które wymagają użycia siły fizycznej. Sen i relaks to czynniki, które pomogą szybko odzyskać siły.

W przypadku pojawienia się gorączki lub dolegliwości bólowych, można sięgnąć po środki na bazie np. paracetamolu czy ibuprofenu. Na katar pomagają inhalacje (np. na bazie soli fizjologicznej), które nawilżają drogi oddechowe, rozrzedzają zalegającą w nich wydzielinę, którą łatwiej usunąć poprzez wydmuchiwanie powietrza z nosa czy kaszel. Dodatkowo można stosować specjalne preparaty zmniejszające obrzęk śluzówek, dzięki czemu znika (przynajmniej na jakiś czas) męczące uczucie zatkanego nosa. Trzeba jednak pamiętać, że środków obkurczających naczynia błony śluzowej nie wolno stosować dłużej niż kilka dni, ponieważ mogą uszkodzić delikatną śluzówkę.

Męczący kaszel łagodzą ziołowe tabletki do ssania z dodatkiem aloesu, prawoślazu czy szałwii. Szałwia to zioło, które sprawdzi się również jako środek do przygotowania odkażającej i zwalczającej stan zapalny płukanki na gardło. Warto pamiętać o odpowiednim wietrzeniu pomieszczeń, w których przebywa chory, zadbać o odpowiednie nawilżenie oraz temperaturę powietrza w mieszkaniu.

Jak szybko wyleczyć przeziębienie? Ważna jest dieta

Niezwykle istotnym czynnikiem pomocnym w walce z przeziębieniem jest odpowiedni sposób odżywiania się. Warto postawić na produkty lekkostrawne, przygotowywane na parze, duszone lub gotowane. Świetnie sprawdzą się ciepłe zupy – nie tylko dostarczą organizmowi odżywczych składników, ale rozgrzeją go od środka.

Dobrze jest również wprowadzić do diety nieprzetworzone warzywa i owoce, zawierające witaminę C (np. kiwi, pomarańczę, kapustę kiszoną, kalafiora, natkę pietruszki, brokuły). Jak szybko wyleczyć przeziębienie? Pomocny będzie imbir, który wykazuje działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne oraz przeciwdrobnoustrojowe. Na talerzu przeziębionej osoby powinny również znaleźć się czosnek i cebula – na ich bazie można przygotować sok, wykazujący właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne oraz wzmacniające odporność organizmu.

Skutecznym środkiem zwalczającym infekcję górnych dróg oddechowych jest miód. Zawiera on mnóstwo makro- i mikroelementów oraz witamin z grupy B. Należy przy tym pamiętać, że traci on swoje właściwości zdrowotne, gdy się go podgrzewa – dlatego najlepiej spożywać miód w temperaturze pokojowej.

Niezwykle istotne jest nawadnianie organizmu, szczególnie jeśli pojawia się gorączka i/lub katar. Najlepiej sprawdzi się niegazowana woda mineralna albo herbata ziołowa.

Jak szybko wyleczyć przeziębienie u dziecka?

Dzieci należą do grupy osób, które często się przeziębiają. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi infekcji górnych dróg oddechowych u najmłodszych jest niedojrzały układ immunologiczny oraz przebywanie w dużych skupiskach ludzi, takich jak np. żłobki, przedszkola czy szkoły.

W przypadku małych dzieci z objawami przeziębienia, należy zasięgnąć porady pediatry. Po zbadaniu młodego pacjenta, lekarz zaleci odpowiednią terapię. Należy stosować się do wskazówek specjalisty, a zlecone leki podawać ściśle według jego zaleceń – dawki muszą być dostosowane do wieku i wagi dziecka. Podczas kuracji trzeba zadbać o odpoczynek, właściwe odżywianie i nawadnianie malucha. Podobnie jak w przypadku przeziębienia u dorosłych, zaleca się wietrzenie pomieszczeń oraz utrzymanie odpowiedniej temperatury i poziomu nawilżenia w mieszkaniu.

Profilaktyka przeziębienia

Przeziębienie to niezwykle częsta infekcja górnych dróg oddechowych, jednak dbając o swoje zdrowie można ograniczyć ryzyko pojawienia się schorzenia, a w przypadku zachorowania – złagodzić jego objawy.

Jak wspomniano wcześniej, jednym z ważniejszych czynników osłabiających pracę systemu immunologicznego jest stres – wytwarzany w sytuacjach stresowych kortyzol spowalnia proces, w którym w organizmie wytwarzane są przeciwciała oraz komórki odpornościowe. Dlatego warto unikać sytuacji nerwowych, nieprzyjemnych, a jeśli jest to niemożliwe – postawić na jogę, medytację czy inne sposoby pomocne w relaksacji organizmu (sport, muzyka, czytanie książek itp.).

Warto zadbać również prawidłowe odżywianie – codzienna dieta powinna być lekkostrawna, urozmaicona i bogata w witaminy wzmacniające odporność (głównie witaminę C oraz D). Z lekarzem można również omówić kwestię odpowiedniej suplementacji, której celem jest uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów w organizmie. Bardzo istotne jest dostarczanie organizmowi witaminy D – jej przyjmowanie jest szczególnie ważne w okresie jesienno-zimowym, kiedy organizm, z uwagi na niewielką ekspozycję na działanie promieni słonecznych, nie jest w stanie wytworzyć jej samodzielnie.

Profilaktyka przeziębienia obejmuje również aktywność fizyczną o umiarkowanym natężeniu. Szczególnie korzystne są spacery na świeżym powietrzu, które nie tylko poprawiają kondycję układu immunologicznego, ale również wzmacniają mięśnie oraz stawy. 

Warto także pamiętać o częstym myciu rąk, stosowaniu środków odkażających na bazie alkoholu, wysypianiu się oraz unikaniu skupisk ludzi.

Bibliografia:

1. Mrozińska Maria, Przeziębienie – profilaktyka, leczenie, Czasopismo Aptekarskie 11(155) 2006.
2. Nowicka-Zuchowska Anna, Zuchowski Aleksander, Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, Lek w Polsce, vol 29 nr 11/12’19 (342/343).
3. Mrozińska Maria, Stopiński Marek, Przeziębienie, Przewodnik Lekarza 2003, 6, 9, 20-27.