Badania krwi - jak się przygotować? Kiedy rano i "na czczo"?

U tej samej osoby w odstępie zaledwie dwóch dni wyniki analizy krwi mogą pokazać zupełnie inny obraz. Powodem tych różnic może być niewiedza o tym, jak właściwie przygotować się do badań laboratoryjnych. Podpowiadamy, jak przygotować się do badania krwi, by uzyskane wyniki były jak najbardziej wiarygodne i istotne diagnostycznie.

Badania krwi – jak się przygotować? Kiedy badania wykonać rano?

Zmiany fizjologiczne, jakie zachodzą w naszym organizmie, podlegają rytmom dobowym. Istnieje nawet dziedzina naukowa, która zajmuje się badaniem wpływu pór dnia na naszą fizjologię – jest to chronofarmakologia. Według specjalistów zajmujących się tym tematem, stężenie wielu parametrów istotnych dla funkcjonowania naszego organizmu najwyższe jest rano. Poziom świadczącej o kondycji naszych nerek kreatyniny podnosi się wieczorem. Stężenie glukozy, które kontroluje się u osób chorych na cukrzycę lub tych, u których istnieje podejrzenie jej wystąpienia, jest wysokie w nocy, a opadają w ciągu dnia.

Jeśli lekarz podejrzewa u nas niedokrwistość czy nieprawidłową gospodarkę żelazem, konieczne będzie oznaczenie jego stężenia we krwi. Badanie to koniecznie należy wykonać rano, gdyż po południu stężenie tego pierwiastka jest najniższe. Ważne dla elastyczności komórek fosforany także wykazują najwyższe stężenie w nocy. Hemoglobina, która ułatwia transport żelaza i wapnia, osiąga najwyższe stężenie rano, i to wtedy najlepiej pobierać krew, aby móc obiektywnie ocenić jej poziom.

W przypadku części badań laboratoryjnych pora dnia, w której krew musi być pobrana, nie ma większego znaczenia co do wyników badań, jednakże, jeśli tylko to możliwe, dobrze jest odwiedzać punkty pobrań przed południem.

Pora dnia nie wpływa na  wynik  w przypadku badań serologicznych, np. w kierunku infekcji (np. Toxoplazmoza IgG, IgM, Borelioza IgG, IgM), badań grup krwi, badań genetycznych, badań alergologicznych, czyli pomiarów przeciwciał IgE. Takie parametry nie wykazują zmienności dobowej i równie dobrze, można oznaczyć je w godzinach popołudniowych. Niemniej jednak, najczęściej zlecane są one razem z innymi badaniami, dlatego też wszystkie warto wykonać tego samego dnia, o tej samej porze.

Jeśli nie jesteś pewien, czy stężenie danego parametru podlega rytmom dobowym i czy istnieje konieczność wykonania badania w godzinach porannych, możesz zadzwonić do laboratorium lub sprawdzić na stronie internetowej DIAGNOSTYKI w katalogu badań.

Badanie krwi – jak się przygotować? Co oznacza „na czczo”?

Wielu pacjentów zastanawia się, o której mogą zjeść ostatni posiłek, aby wyniki badań krwi nie były zafałszowane i czy trzeba przez dłuższy czas przygotowywać się do badania. Pamiętajmy, że badania, zwłaszcza okresowe czy profilaktyczne, mają wykazać stan organizmu w warunkach w jakich żyjemy na co dzień! Należy unikać radykalnych zmian w zachowaniu i diecie. Przygotowanie do badania, zwłaszcza obejmującego lipidogram, powinno sprowadzić się  do utrzymania przed badaniem, co najmniej przez tydzień, normalnej diety, która z zasady powinna być izokaloryczna (jest to po prostu  zwykła dieta bez posiłków przesadnie tłustych), ale kompletna pod względem makro i mikroskładników. Nie doprowadzać przed badaniem do zmian wagi ciała. Przez trzy dni przed badaniem wyeliminować alkohol i abstynencja taka jest warunkiem koniecznym. Jeżeli wiadomo nam, że mieliśmy w przeszłości zbyt wysoki poziom triglicerydów we krwi, abstynencja alkoholowa powinna trwać tydzień. Powstrzymywanie się od posiłków przed pobraniem krwi powinno trwać 12 do 14 godzin. Musi obejmować kawę, mleko i cukier. Nie dotyczy natomiast wody, którą pić nie tylko można, ale wprost należy. Utrzymanie postu należy sobie ułatwiać pobierając krew rano (optymalnie pomiędzy 7-10-tą), unikając wysiłku i stresu. Decydując się na badanie należy przestrzegać trzytygodniowego odstępu od lekkich chorób zakaźnych i urazów. Oczywiście w przypadku wskazań do natychmiastowego wykonania badania, należy stosować się do zaleceń lekarza, który powinien również decydować o odstawianiu przed badaniem przyjmowanych leków.

Badania krwi – jak się przygotować? Co z lekami?

Leki przyjmowane na stałe, np. te na nadciśnienie tętnicze, należy przyjąć jak zwykle. Lekarz, który zleca badania, będzie potrafi właściwie zinterpretować wyniki. Jeśli zajdzie taka potrzeba, zapewne wcześniej zostaniemy uprzedzeni, że któryś z przyjmowanych przez nas leków powinien zostać przyjęty dopiero po pobraniu krwi do analizy. W tej grupie znajdują się, m.in. leki, które mogłyby zaburzyć obraz poziomu stężenia hormonów tarczycy lub te, które bezwzględnie należy przyjmować w trakcie lub po posiłku, ponieważ na badania, jak wspomnieliśmy, należy przyjść na czczo. Koniecznie powinniśmy także poinformować lekarza o wszelkich przyjmowanych suplementach diety – może okazać się konieczne odstawienie ich już na kilka dni przed badaniem krwi. To samo dotyczy preparatów ziołowych – wpływają one na aktywność enzymów, gospodarkę hormonalną oraz poziom stężenia niektórych pierwiastków.

Badania hormonalne – jak się przygotować?

Specjalnego reżimu wymagają badania hormonalne, w których ze względu na istnienie cyklu dobowego należy przestrzegać ściśle: pory pobrania krwi (nawet oznaczany rutynowo TSH wykazuje 50% dobowe wahania; fazy cyklu miesiączkowego u kobiet w przypadku hormonów płciowych. Z zasady należy unikać stresu i wysiłku fizycznego (np. w przypadku prolaktyny u kobiet). W przypadku hormonalnych badań wykonywanych cyklicznie przestrzeganie pory pobrania jest niezwykle istotne, stąd, jeżeli nie ma innych wskazań, badania należy wykonywać rano.

Badania krwi – gdzie wykonać?

Badania możesz wykonać w placówkach Diagnostyki. Sprawdź listę punktów pobrań w miastach i wybierz dogodną dla siebie lokalizację.