Sińce pod oczami u dziecka – jakie są ich przyczyny?

Redakcja Diagnostyki


Udostępnij

Sińce pod oczami u dziecka mogą mieć różne przyczyny. Nie zawsze są powodem do niepokoju, jednak gdy się utrzymują, należy udać się na wizytę do lekarza pediatry, ponieważ bywają objawem alergii, zakażeń pasożytniczych, a nawet poważnych chorób przewlekłych i ogólnoustrojowych.

sińce pod oczami u dzieci

Czym są sińce pod oczami?

Sińce pod oczami (ang. dark circles under the eyes) to obustronne, niewielkie obszary skóry o ciemniejszym zabarwieniu, widoczne tuż pod dolnymi powiekami. Są one często nazywane „cieniami pod oczami”, niekiedy towarzyszy im opuchlizna. Mogą mieć różną barwę: fioletową, niebieską, brązową, a nawet szarawą. Kolor sińców zależy od karnacji skóry oraz przyczyny, która je wywołała.

Sińce pod oczami u dziecka – przyczyny uwarunkowane genetycznie

Sińce pod oczami to częsty objaw u dzieci. W wielu przypadkach predyspozycje do ich powstania są dziedziczne  – jeśli w rodzinie występuje tendencja do wyjątkowo cienkiej i delikatnej skóry wokół oczu, a w związku z tym widocznych naczyń krwionośnych pod dolnymi powiekami, u dziecka może pojawić się charakterystyczny niebieskawy odcień skóry pod oczami. Dodatkowo, u niektórych dzieci, kości oczodołów są ukształtowane w taki sposób, że rzucają cień w okolice oczu, co daje efekt tzw. ciemnych podkówek.

Sińce pod oczami u dziecka a alergie

Błękitnoszare sińce pod oczami u dziecka bardzo często towarzyszą alergiom. Dzieci cierpiące np. na alergiczny nieżyt nosa, atopowe zapalenie skóry czy alergiczne zapalenie spojówek są bardziej narażone na pojawienie się cieni w okolicy dolnych powiek. Sińce i opuchlizna pod oczami w tym przypadku są efektem przekrwienia błony śluzowej nosa i spojówek. Zatkany nos prowadzi do oddychania przez usta i gorszego natlenienia organizmu, co może dodatkowo pogłębiać cienie. Ponadto dzieci z alergiami często pocierają okolice oczu, co może skutkować drobnymi uszkodzeniami naczyń krwionośnych i nasileniem sińców.

Sińce pod oczami u dziecka a pasożyty

Sińce pod oczami bywają również symptomem świadczącym o rozwoju choroby pasożytniczej (włośnicy, glistnicy, owsicy i innych). Pasożyty mogą powodować niedobory składników odżywczych (np. żelaza, witamin), co prowadzi do zmęczenia, anemii i charakterystycznych cieni pod oczami. Wydzielają również toksyny, które miewają negatywny wpływ na krążenie krwi i prowadzą do pogorszenia wyglądu skóry, w tym powstawania sińców.

W sytuacji zarażenia pasożytniczego, u dziecka mogą pojawić się również inne objawy, takie jak np. obrzęk twarzy, bóle mięśniowe, problemy ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki), świąd w okolicy odbytu (typowy objaw zarażenia owsikami), bladość skóry, zmęczenie, utrata apetytu czy spadek masy ciała.

Sińce pod oczami u dziecka – inne przyczyny

Do pozostałych przyczyn sińców pod oczami należą między innymi:

  • niedostateczna ilość snu lub słaba jakość snu – dzieci, które są przepracowane, zestresowane lub prowadzą nieregularny tryb życia, mogą być bardziej narażone na pojawienie się ciemnych podkówek pod oczami;
  • schorzenia: infekcje zatok przynosowych, przerost migdałków, przeziębienie, ciężkie choroby ogólnoustrojowe serca, nerek, płuc, choroby przewlekłe, takie jak np. astma, mukowiscydoza;
  • niedokrwistość, spowodowana niedoborem żelaza, może objawiać się bladą skórą i cieniami pod oczami. W tym przypadku dziecko jest osłabione, łatwo się męczy, ma problemy z koncentracją, zawrotami głowy itp.;
  • niedostateczna ilość płynów w organizmie sprawia, że skóra staje się cieńsza, delikatniejsza, co uwidacznia naczynia krwionośne pod oczami;
  • pigmentacja skóry – nadprodukcja melaniny w obszarze dolnych powiek może powodować ciemniejsze (brązowe lub niebiesko-szare) zabarwienie skóry (dotyczy to częściej dzieci o ciemniejszej karnacji).

Sprawdź e-pakiet badań na anemię

Sińce pod oczami u dziecka – jakie badania należy wykonać?

Często sińce pod oczami u dziecka bywają problemem kosmetycznym i nie są groźne dla zdrowia. Jeśli jednak towarzyszą im inne symptomy, takie jak np. przewlekłe zmęczenie, utrata masy ciała, bladość, problemy gastryczne, kłopoty z oddychaniem lub inne objawy zdrowotne, to stan zdrowia dziecka warto skonsultować z lekarzem. Niepokój powinny wzbudzić cienie pod oczami, które pojawiły się nagle.

Na początku wizyty, lekarz przeprowadza wywiad z dzieckiem i/lub jego opiekunem na temat dolegliwości, stylu życia, reakcji alergicznych, ogólnego stanu zdrowia czy predyspozycji rodzinnych do występowania cieni pod oczami. Następnie sprawdza drożność nosa i stan migdałków. W zależności od podejrzeń co do przyczyny sińców pod oczami, specjalista może zlecić następujące badania:

  • testy alergiczne: testy skórne alergiczne oraz testy w  krwi (określenie stężenia przeciwciał IgE swoistych dla alergenów zawartych w pokarmach, alergenów wziewnych czy kontaktowych);
  • morfologię krwi;
  • oznaczenie stężenia żelaza, ferrytyny, witaminy B12 i kwasu foliowego w surowicy krwi;
  • oznaczenie stężenia glukozy oraz wskaźników oceniających funkcjonowanie nerek i wątroby;
  • ogólne badanie moczu, oznaczenie poziomu kreatyniny i mocznika we krwi;
  • badanie obrazowe zatok przynosowych i czołowych;
  • wymaz z nosa i/lub gardła;
  • badanie kału pod kątem obecności pasożytów, testy serologiczne identyfikujące przeciwciała  swoiste dla  pasożytów;
  • echo serca.

Sińce pod oczami u dziecka – leczenie

Leczenie cieni pod oczami u dziecka zależy od przyczyny, które je wywołały (sińce pod dolnymi powiekami są objawem, a nie chorobą). W przypadku alergii lekarz zarekomenduje farmakoterapię oraz unikanie czynnika, wywołującego reakcję alergiczną organizmu.

W przypadku zatkanego nosa lub przewlekłego kataru, pomocne mogą być np. inhalacje z wykorzystaniem soli fizjologicznej lub soli hipertonicznej.

Leczenie pasożytów u dziecka polega na podaniu dziecku leków; niezbędne jest również zachowanie restrykcyjnej higieny w trakcie leczenia (częste mycie rąk, regularna zmiana pościeli i bielizny, obcinanie paznokci).

Jeśli przyczyną sińców pod oczami są niedobory składników odżywczych, specjalista poleci suplementację oraz wizytę u dietetyka dziecięcego w celu ustalenia jadłospisu dla dziecka, odpowiadającego jego potrzebom.

Choroby ogólnoustrojowe serca, nerek, płuc oraz choroby przewlekłe należy leczyć pod okiem odpowiedniego specjalisty – właściwa terapia powinna pomóc w pozbyciu się sińców pod oczami.

Ważne jest zapewnienie dziecku odpowiedniej ilości snu oraz wprowadzenie codziennych rytuałów, związanych z nocnym odpoczynkiem. Dziecko należy kłaść do łóżka o tej samej porze, w godzinach wieczornych nie powinno ono korzystać z urządzeń elektronicznych.

Bibliografia

  • Emeryk Andrzej, Lewandowska Magdalena, Bartkowiak-Emeryk Małgorzata, Cienie pod oczami – zapomniany i niedoceniany objaw u dzieci, Alergia, 2011, 53-54.
  • Gmachowska Katarzyna, Podkrążone oczy u dziecka – co mogą oznaczać?
  • Marek Krzysztof, Alergia pokarmowa u dzieci, Forum Medycyny Rodzinnej 2013, vol 7, no 6, 349–354.
  • Własienko Anna, Kuchar Ernest, Diagnostyka, leczenie i profilaktyka najczęstszych chorób pasożytniczych u dzieci – problemy współczesnego pediatry i specjalisty medycyny rodzinnej, Lekarz POZ 2/2017, 154-160.