Żółć w żołądku – poznaj przyczyny i objawy

Żółć to fizjologiczna, niezbędna substancja produkowana przez wątrobę. Jej główną funkcją jest ułatwianie trawienia tłuszczów w procesie emulgacji oraz eliminacja toksyn z organizmu, polegająca na transporcie przekształconych toksyn do jelit, skąd zostają usunięte z organizmu wraz z kałem. Choć miejscem docelowym żółci jest jelito cienkie, a następnie po przejściu przez jelito grube zostaje wydalone, to czasami może trafić do żołądka, co prowadzi do nieprzyjemnych objawów i problemów zdrowotnych.

Nadmiar żółci w żołądku – objawy

Nadmiar żółci w żołądku, wywoływany jest przez schorzenie zwane refluksem żółciowym (refluksem dwunastniczo-żołądkowym), powodującym różne objawy. Objawy refluksu żółciowego często są mylone z refluksem żołądkowo-przełykowym, związanym z zarzucaniem treści żołądkowej do przełyku (popularnie znanym jako zgaga lub z języka angielskiego określanym jako GERD, gastroesophageal reflux disease – choroba refluksowa przełyku). Oba te stany nie wykluczają się, co dodatkowo może utrudniać lekarzom postawienie diagnozy.

Do najczęstszych objawów nadmiaru żółci w żołądku oraz refluksu żółciowego należą:

• Ból i dyskomfort w nadbrzuszu pojawiający się 30-60 minut po posiłku,
• Wczesne uczucie sytości po spożyciu posiłku,
• Mdłości, nudności, wymioty żółcią.

Refluks żółciowy może powodować trudności z trawieniem tłustych pokarmów, a także biegunki i gazy.

Dolegliwości mogą nasilać się po posiłkach, zwłaszcza po spożyciu tłustych potraw, alkoholu lub kawy.

Objawy w refluksie żółciowym dwunastniczo-żołądkowym są zazwyczaj mniej nasilone i mniej uciążliwe niż powszechniejszy w populacji refluks żołądkowo-przełykowy. W przypadku refluksu żołądkowo-przełykowego zarzucana treść jest dużo silniej zakwaszona, powodując poważniejsze podrażnienia błon śluzowych.

Warto przeczytać: https://diag.pl/pacjent/artykuly/refluks-zolciowy-objawy-dieta-leczenie/

Żółć w żołądku – przyczyny

Najczęstsza przyczyna żółci w żołądku, czyli refluks dwunastnicze-żołądkowy występuje szczególnie często jako powikłanie operacji w obrębie żołądka. Operacja usunięcia pęcherzyka żółciowego (cholecystektomia) również może wiązać się z refluksem żółciowym, ponieważ po usunięciu pęcherzyka żółciowego żółć jest uwalniana przez wątrobę bezpośrednio do jelita cienkiego. Żółć, która nie jest w naturalny sposób magazynowana i zagęszczana w pęcherzyku żółciowym w wyniku jego usunięciu, może łatwiej przedostać się do żołądka.

Inne przyczyny pojawienia się żółci w żołądku, to:

• Dysfunkcja zwieracza odźwiernika – odźwiernik to struktura anatomiczna żołądka znajdująca się tuż przy granicy żołądka i jelita cienkiego (dwunastnicy), zwieracz odźwiernika zapobiega cofaniu się treści jelitowej do żołądka. Gdy odźwiernik nie działa prawidłowo, żółć może swobodnie przemieszczać się z jelita do żołądka.
• Zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego – nieprawidłowe ruchy perystaltyczne, zarzucające treść jelit „do góry” zamiast „w dół”, mogą powodować cofanie się żółci do żołądka.

• Ciąża – ucisk rosnącej macicy na żołądek i inne narządy jamy brzusznej może prowadzić do rozwinięcia się refluksu żółciowego.

• Nadciśnienie w obrębie jamy brzusznej wywołane chorobą otyłościową i nadwagą –prowadzą one do wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej i wpływają na motorykę żołądka i jelit.

Żółć w żołądku a trzustka. Czy żółć w żołądku wpływa na pracę trzustki?

Trzustka odgrywa kluczową rolę w trawieniu, produkując enzymy trawienne uwalniane do jelita cienkiego, by rozkładać białka, tłuszcze i węglowodany. W prawidłowych warunkach, trzustka działa w parze z pęcherzykiem żółciowym. Gdy pojawiają się zaburzenia przepływu żółci, trzustka może również odczuwać tego negatywne skutki.

Zastój żółci w przewodach żółciowych lub jej nieprawidłowy przepływ może prowadzić do zapalenia trzustki (zapalenie trzustki) – stanu, który jest niebezpieczny i wymaga natychmiastowego leczenia. Refluks żółciowy nie jest bezpośrednią przyczyną zapalenia trzustki, jednak może być jednym z czynników ryzyka, zwłaszcza u osób z problemami wątrobowo-żółciowymi.

Żółć w żołądku a stres. Czy stres wpływa na żółć w żołądku?

Stres może odgrywać istotną rolę w wielu zaburzeniach układu pokarmowego, w tym w refluksie żółciowym. Pod wpływem nadmiernego stresu psychologicznego dochodzi do wzmożonego wydzielania kwasu solnego w żołądku oraz zaburzeń perystaltyki jelit, co może sprzyjać cofaniu się żółci do żołądka. Długotrwałe narażenie na nasilony stres może prowadzić do nadmiernej produkcji żółci i problemów z jej przepływem, co w konsekwencji może zwiększać ryzyko refluksu dwunastniczo-żołądkowego.

Wielu pacjentów doświadcza nasilenia objawów refluksu żółciowego w sytuacjach stresowych, co sugeruje silny związek między tymi dwoma czynnikami.

Przeczytaj także: Refluks u dziecka – przyczyny, objawy, dieta

Diagnostyka żółci w żołądku. Jakie testy są stosowane w celu zdiagnozowania refluksu dwunastniczo- żołądkowego?

– Badanie górnej części przewodu pokarmowego

Polega na umieszczeniu rurki z małą kamerą przymocowanej do gardła, żołądka i jelita cienkiego. Podczas badania pacjent otrzymuje zazwyczaj znieczulenie i leki rozluźniające. Endoskop może również pobrać próbki tkanek (wycinki) do analizy w laboratorium.

– Skanowanie HIDA

Skan HIDA (ang. hepatobiliary iminodiacetic acid), znany również jako skan wątroby i dróg żółciowych z kwasem iminodioctowym (skan kwasu iminodiaoctowego w wątrobie i drogach żółciowych), to diagnostyczna procedura obrazowa powszechnie stosowana do wykrywania choroby wątroby, problemów z pęcherzykiem żółciowym i drogami żółciowymi.

W przypadku skanu HIDA do żyły ramienia wstrzykuje się radioaktywny znacznik, badanie to znane jest również jako cholescyntygrafia lub scyntygrafia wątroby i dróg żółciowych. 

– System monitorowania Bilitec

Test wykrywa zawartość żółci w refluksie przełykowym za pomocą urządzenia fotokolorymetrycznego.

– Test impedancji przełyku

Test potwierdzający obecność refluksu przełykowego i określający jego kwaśność.  W celu wykonania badania do przełyku przez jamę nosową wprowadza się mały cewnik. Pacjent otrzymuje leki znieczulające i rozluźniające gardło. Cewnik pozostaje na miejscu przez 24 godziny. W tym czasie mierzy epizody refluksu, zawartość refluksu i odnotowuje wszelkie objawy, które się z tym wiążą.

Żółć w żołądku – leczenie

Leczenie refluksu żółciowego obejmuje stosowanie różnych leków, jednak ich skuteczność i możliwości lecznicze różnią się w zależności od pacjenta i od podstawowej przyczyny obecności żółci w żołądku. Do substancji stosowanych w leczeniu refluksu żółciowego należą:

• Kwas ursodeoksycholowy – zmieniający skład żółci, co może zmniejszyć jej szkodliwy wpływ na żołądek.
• Sukralfat – działający ochronnie, przez pokrycie wyściółki żołądka i przełyku, co pomaga w łagodzeniu objawów.
• Leki prokinetyczne – wspomagające prawidłowe przesuwanie się pokarmu i żółci między żołądkiem a jelitem cienkim.

Czy można leczyć refluks żółciowy w domu?

Pewne zmiany w stylu życia, takie jak podniesienie wezgłowia łóżka, redukcja masy ciała czy jedzenie posiłków wieczornych o wcześniejszych porach, mogą złagodzić objawy. Długotrwałe narażenie na działanie żółci może uszkodzić wyściółkę żołądka i przełyku, prowadząc do przewlekłego stanu zapalnego, bólu oraz poważnych komplikacji, takich jak wrzody żołądka.