e-Pakiet sportowy dla kobiet - względny niedobór energii w sporcie (RED-S)

Zestaw badań wspomagający rozpoznanie względnego niedoboru energii w sporcie (RED-S, ang. Relative Energy Deficiency in Sport). Międzynarodowy Komitet Olimpijski definiuje to zjawisko jako zespół zaburzeń mogących rozwijać się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn uprawiających sport, na skutek nierównowagi między podażą energii (dietą) a jej wydatkowaniem w procesie treningowym.

Prowadzi to nie tylko to obniżenia wydolności sportowca (spadek siły mięśniowej, wytrzymałości, wzrost ryzyka kontuzji, zaburzenia koordynacji i koncentracji), ale również do zaburzeń zdrowotnych. Zaburzenia te dotyczą metabolizmu, produkcji białek i odporności, stanu kości (zwiększona podatność na złamania, przedwczesna osteoporoza) i układu sercowo-naczyniowego (zawroty głowy, uszkodzenie mięśnia sercowego) oraz cykli menstruacyjnych.

Rozwojem RED-S najbardziej zagrożone są osoby uprawiające sporty wymagające utrzymania niskiej masy ciała lub w których pomiary masy ciała są często wykonywane (np. gimnastyczki, kobiety uprawiające sporty walki), jak również osoby trenujące dyscypliny wytrzymałościowe (np. biegi maratońskie).

Do objawów względnego niedoboru energii należą m.in.: zmęczenie, nagły spadek wagi czy zaburzenia miesiączkowania.

Oprócz powyższych objawów i danych z wywiadu lekarskiego, ryzyko RED-S pomagają ocenić badania laboratoryjne.

Morfologia krwi – daje informacje na temat ogólnej kondycji organizmu, pozwala zdiagnozować anemię, mogącą rozwinąć się w wyniku niedoborów żywieniowych

TSH, fT4, fT3 – badania oceniające funkcję tarczycy – gruczołu regulującego metabolizm ustroju; spadek fT3 jest wskazywany jako marker ryzyka RED-S

Kortyzol – hormon stresu, jego podwyższone stężenie w niedoborze energii ma negatywne skutki zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn

IGF-1 – insulinopodobny czynnik wzrostu, spadek jego stężenia pośrednio wskazuje na obniżony metabolizm

P1NP całkowity – marker kościotworzenia, jego stężenie może spadać w przebiegu RED-S.

FSH, LH, estradiol, progesteron, prolaktyna – hormony warunkujące prawidłowy przebieg cyklu miesiączkowego i funkcje rozrodcze u kobiet; zaburzenia stosunku estradiol/progesteron mają też negatywny wpływ na stan kości.

Pobrania krwi należy dokonać w 1-3 dniu cyklu.