5 tydzień ciąży - co warto wiedzieć? Ciąża tydzień po tygodniu.

Piąty tydzień ciąży po zapłodnieniu jest zazwyczaj liczony przez lekarza jako siódmy tydzień ciąży. Lekarze ginekolodzy liczą ciążę od pierwszego dnia ostatniej miesiączki, ponieważ zazwyczaj trudno jest określić dokładny moment owulacji i zapłodnienia. Dokładny sposób liczenia tygodni ciąży został omówiony w poprzednim artykule. Piąty tydzień ciąży po zapłodnieniu należy do pierwszego trymestru, a do daty porodu zostały 33 tygodnie ciąży.

W piątym tygodniu ciąży ciało kobiece ciągle przechodzi przez różne zmiany. Ze względu na ciągle wzrastający poziom gonadotropiny kosmówkowej i innych hormonów ciążowych, część kobiet może dotkliwiej odczuwać, bądź zacząć doświadczać nudności. W tym okresie mogą występować również zmiany skórne, zwłaszcza w okolicy piersi i zwiększone uczucie parcia na pęcherz.

W rozwoju płodu następuje również szereg zmian przygotowujący je do przyjścia na świat. Początek ciąży to moment na umówienie pierwszej wizyty ginekologicznej, podczas której zostaną omówione najważniejsze kwestie związane z jej przebiegiem oraz zalecenia lekarskie na ten wyjątkowy czas.

Rozwój zarodka w piątym tygodniu ciąży po zapłodnieniu. Jak wygląda dziecko w piątym tygodniu ciąży?

Pomimo, iż zarodek jest wciąż bardzo mały, jego tempo rozwoju w piątym tygodniu od zapłodnienia jest wciąż bardzo szybkie. Struktury mózgowia zarodka rosną i rozwijają się bardzo szybko, powodując, że głowa staje się nieproporcjonalnie większa względem reszty ciała. Formują się coraz to bardziej zaznaczone uszy, usta, oczy i nozdrza. 5 tydzień ciąży – co się dzieje?

Oczy: elementy narządu wzroku, które umożliwią dziecku widzenie – rogówka, tęczówka, źrenica, soczewka i siatkówka – zaczynają się rozwijać.

Układ pokarmowy: zaczynają się kształtować żołądek oraz przełyk. W tym tygodniu dalszemu rozwojowi podlegają również wątroba i trzustka zarodka.

Rozwój mózgu: cewa nerwowa, która stanie się rdzeniem kręgowym i mózgiem, przybiera swój kształt. Mózg zarodka w piątym tygodniu od zapłodnienia składa się z trzech obszarów (przodomózgowia, śródmózgowia i tyłomózgowia).

Rozwój kończyn: zarodek nie posiada jeszcze wykształconych rączek ani nóżek, jednak zawiązki kończyn już w tym okresie zaczynają tworzyć chrząstkę, która ostatecznie utworzy kości kończyn. Zawiązki ramion wydłużają się, a następnie spłaszczają na końcach- co ostatecznie utworzy dłonie. Podobny proces zachodzi w kończynach dolnych, podczas którego zawiązki nóżek rozwijają się w stopy.

5 tydzień ciąży – co widać na USG?

W piątym tygodniu po zapłodnieniu, czyli zazwyczaj siódmym tygodniu ciąży liczonej przez lekarza zarodek jest nadal bardzo mały, mierzy nieco ponad centymetr, czyli wielkością przypomina małą borówkę amerykańską i waży około 1 grama.

Objawy ciąży w 5 tygodniu. 5 tydzień po zapłodnieniu – jakie można zaobserwować zmiany, czy widać już ciążowy brzuch?

Brzuch w 5 tygodniu ciąży od zapłodnienia może nadal wyglądać tak samo jak przed ciążą. Jedną z pierwszym zauważalnych zmian w wyglądzie kobiety ciężarnej może być zwiększony rozmiar piersi – w trakcie ciąży często zdarza się, że rozmiar biustu zwiększa się o miseczkę lub dwie, zwłaszcza w przypadku pierwszej ciąży.

Do kolejnego tygodnia ciąży już około 90 procent oczekujących matek odczuwa niektóre z objawów ciąży. Należy jednak pamiętać, że każda kobieta i ciąża jest inna i może dawać różne objawy, które będą bardziej lub mniej odczuwalne przez ciężarną – i jest to fizjologiczne.

Objawy ciąży w 5 tygodniu to m.in:

• Wyostrzony zmysł węchu

Wiele kobiet w ciąży uważa, że wcześniej akceptowalne lub nawet lubiane zapachy, wywołują nagle uczucie nudności lub wymioty.

• Awersja do jedzenia

Na początku ciąży czasami się okazuje, że potrawy, które niegdyś były lubiane, są teraz dla ciężarnej całkowicie odpychające. Niechęć do konkretnych produktów, tak jak nudności i wymioty mogą być efektem ubocznym szybko rosnącego poziomu hormonów w trakcie ciąży.

• Zwiększona potrzeba oddawania moczu

Konieczność częstszych wizyt w toalecie jest jednym z częstszych wczesnych objawów ciąży. Na tym etapie jest to prawdopodobnie spowodowane zmianami hormonalnymi, które m.in powodują szybszy przepływ krwi do nerek, a co za tym idzie szybsze napełnianie pęcherza.

• Wahania nastroju

U kobiet w ciąży, pogorszony nastrój zazwyczaj pojawia się około 6 do 10 tygodnia ciąży. Przytłaczające i trudne emocje mogą być spowodowane stresem, zmęczeniem i zmianami hormonalnymi.

• Nadmiar śliny w jamie ustnej

W przebiegu ciąży część kobiet produkuje więcej śliny lub/i połyka jej mniejsze ilości. Zmiany hormonalne, nudności i zgaga mogą powodować zwiększone wydzielanie śliny podczas ciąży.

• Zaparcia

Nawet połowa kobiet doświadcza zaparć, w którymś z momentów ciąży. Dzieje się tak, ponieważ hormony ciążowe (progesteron) powodują relaksację (rozluźnienie) mięśni gładkich w organizmie, co oznacza, że pokarm przemieszcza się przez jelita wolniej, powodując zaparcia. W walce z zaparciami, korzystne może być spożywanie pokarmów bogatych w błonnik (takich jak produkty pełnoziarniste, owoce, warzywa i rośliny strączkowe), wypijanie odpowiednio dużych ilości wody, ćwiczenia, oraz regularne wypróżnianie się- zawsze wtedy, gdy pojawi się taka potrzeba.

• Zgaga

Znana również jako niestrawność lub refluks żołądkowy, może objawiać się jako uczucie pieczenia między dolną częścią gardła, a dolną częścią mostka. Ta dolegliwość związane jest również z relaksacją mięśni- w tym przypadku zwieracza dolnego przełyku, pod wpływem progesteronu. Aby zmniejszyć zgagę można: unikać jedzenia i napojów, które drażnią żołądek (pokarmy tłuste, pikantne, cytrusy), jeść mniejsze posiłki, pić wodę między posiłkami- a nie w trakcie posiłków, spać z podparciem (uniesioną głową) i nie jeść pokarmów w przeciągu dwóch lub trzech godzin przed snem.

• Zmęczenie

Na tym etapie ciąży część kobiet zaczyna odczuwać coraz większe zmęczenie- jest to prawdopodobnie jedną z bardziej zauważalnych zmian w funkcjonowaniu znaczącej części kobiet

Jakie badania wykonać w piątym tygodniu od zapłodnienia? Badanie USG i wizyta lekarska w piątym tygodniu ciąży po zapłodnieniu.

Według zaleceń medycznych termin pierwszej wizyty w gabinecie ginekologicznym powinien mieć miejsce w okolicy piątego tygodnia po zapłodnieniu, czyli siódmego tygodnia ciąży liczonego przez lekarza. W trakcie wizyty u ginekologa przeprowadzane jest badanie fizykalne ciężarnej obejmujące m.in.: pomiar ciśnienia tętniczego, kontrolę masy ciała oraz badanie piersi.

Podczas wizyty w gabinecie ginekologicznym w piątym tygodniu od zapłodnienia możliwe jest wykonanie badania USG. Badanie USG w 5 tygodniu ciąży wykonywane jest przezpochwowo, ponieważ nie jest jeszcze możliwe dokładne uwidocznienie zarodka przez powłoki brzuszne przyszłej mamy. 5 tydzień ciąży – co widać w USG?

W badaniu USG w tym okresie, widoczny jest pęcherzyk ciążowy w jamie macicy o wielkości od 11-18 mm. Podczas badania USG w 5 tygodniu po zapłodnieniu możliwe bywa również uwidocznienie bicia serca zarodka. Lekarz w trakcie wizyty określa tętno serca zarodka, które dostarcza informacji o dobrostanie ciąży i rozwijającym się dziecku.

Oprócz badań w gabinecie lekarz może zalecić badania laboratoryjne i diagnostyczne obejmujące między innymi:

• Ogólne badanie moczu

• Cytologia

• Morfologia krwi

• Oznaczenie grupy krwi

• Badanie poziomu stężenia glukozy we krwi na czczo

• Kontrola stomatologiczna

• Ocena ryzyka wystąpienia depresji

• Oznaczenie poziomu TSH, aby wykluczyć choroby tarczycy

• Badanie pod kątem zakażenia HIV, HCV, toksoplazmozą, różyczką lub kiłą – wymienione choroby mogą być stanowić niebezpieczeństwo dla przebiegu ciąży i rozwoju dziecka.

• Badanie czystości mikrobiologicznej pochwy (biocenoza pochwy) – wykluczające infekcje, powodujące ewentualne zagrożenia na dalszych etapach ciąży.

Jak zadbać o siebie w piątym tygodniu ciąży od zapłodnienia?

Początek ciąży to czas na zastanowienie się nad ogłoszeniem informacji o ciąży wśród bliskich osób. Niektóre przyszłe mamy czekają z informowaniem o ciąży do końca pierwszego trymestru, kiedy spada ryzyko poronienia, natomiast inne ogłaszają tę informację od razu.

Jest to też dobry czas, na skupienie się na swoim zdrowiu: wypijaniu odpowiednich ilości wody i spożywaniu wartościowych, odżywczych pokarmów, unikając rzeczy lub zapachów, które powodują ewentualne nieprzyjemne dolegliwości żoładkowo-jelitowe. W przypadku nieprzyjemnych dolegliwości w trakcie ciąży, należy pamiętać, że wiele kobiet zgłasza ustąpienie objawów, takich jak nudności, w przeciągu kolejnych tygodni – bliżej drugiego trymestru ciąży.

Równie ważne jak dbanie o zdrowie fizyczne jest dbanie o swoje zdrowie psychiczne. Coraz więcej mówi się o problemach takich jak depresja poporodowa, jednak niektóre osoby cierpią na depresję lub stany lękowe również w trakcie ciąży. Eksperci uznają, iż problemy te mogą być nasilone u osób, które doświadczyły wcześniejszych utrat ciąż.

Jeśli znajdziesz się w kryzysie lub potrzebujesz kogoś, z kim możesz porozmawiać, warto zwrócić się z tym problemem do swojego lekarza. Funkcjonują również instytucje, które mogą zapewnić wsparcie w trudnych momentach takie jak:

• Ogólnopolski telefon dla osób w kryzysie emocjonalnym – 116-123 oraz 800-108-108.
• Fundacja Ernesta,skierowanadla osób doświadczających niepowodzeń położniczych z linią wsparcia o numerze: 22 350 00 50

Autor: Lek. med. Katarzyna Lizak

Bibliografia:

1. Położnictwo i ginekologia Tom 1-2 – Grzegorz H. Bręborowicz 2020.
2. ACOG. 2021. How your fetus grows during pregnancy. American College of Obstetricians and Gynecologists. https://www.acog.org/womens-health/faqs/how-your-fetus-grows-during-pregnancy

Merck Manual. 2022. Stages of Development of the Fetus.